Przejdź do treści

Rodzice wynagradzają „babkę” podczas chrzcin oraz w późniejszym okresie / Parents reward "babka" during the baptism ceremony or at a later time (mapa 9)

[na podstawie badań PAE z lat 1969-1976]

Tytuł

Rodzice wynagradzają „babkę” podczas chrzcin oraz w późniejszym okresie / Parents reward "babka" during the baptism ceremony or at a later time (mapa 9)

[na podstawie badań PAE z lat 1969-1976]

Temat

kultura społeczna ; obrzędy ; obrzędy rodzinne ; obrzędy narodzinowe ; elementy obrzędu ; rytuały okresu połogu ; chrzest ; role obrzędowe ; babka ; akcesoria rytualne ; dar ; dar dla babki

Opis

mapa ukazuje praktykę, w której rodzice wynagradzają babkę podczas chrzcin oraz w późniejszym okresie ; zawarto na niej następujące informacje: VI. Położna, „babka", „babiąca", akuszerka. Ich wybór, znaczenie oraz funkcja w ludowych zwyczajach i obrzędach urodzinowych. 20. Czy takie wioskowe „babki" we wsi uważane były lub są uważane za osoby trudniące się odbiorem dzieci zawodowo? Czy czynią to tylko okolicznościowo? Jeśli tak, to kto i czym je wynagradzał (pieniędzmi?, w naturze? Kto - ojciec? Kumowie? goście? kto inny? Istnieje wiele form zwyczajowych odnotowanych w literaturze). Rodzice wynagradzają babkę: 1 – prosząc ją na przyjęcie (chrzciny), 2 – pieniędzmi (np. wrzucanymi do wody w czasie kąpieli dziecka, danymi za podanie dziecka matce chrzestnej przed wyjazdem do kościoła lub za wiezienie dziecka do kościoła; również pieniędzmi wręczanymi podczas chrzcin, 3 – żywnością (np. pozostałą z przyjęcia), 4 – odzieżą, 5 – w późniejszym okresie pomagają jej w pracach na roli, 6 – brak bliższych danych, 7 – brak tradycji, 8 – brak odpowiedzi.

Uwaga:
- mapę opracowano na podstawie badań terenowych prowadzonych w latach 70. XX wieku przez Pracownię Polskiego Atlasu Etnograficznego,
- mapa dotyczy stanu zjawiska w latach 70. XX wieku,
- punkty z pionową kreską oznaczają informacje pochodzące od ludności napływowej (przesiedleńcy z Kresów Wschodnich i osadnicy z różnych rejonów Polski),
- po wnikliwej weryfikacji sygnatur miejscowości w 2016 roku okazało się, że niektóre z nich powinny znajdować się  w innych (z reguły pobliskich) polach:

  • Krzycko Wielkie - jest "12.24.IV" ma być "12.23.XVI",
  • Nowa Wieś - jest "13.19.IX" ma być "12.19.XII)",
  • Wrzosy - jest "13.26.XIII" ma być "13.27.I",
  • Laskowo - jest "15.15.IV" ma być "16.15.I",
  • Bukowice - jest "15.26.XVI" ma być "15.27.IV",
  • Pniewo (gm. Chodecz) - jest "22.22.V" ma być "21.22.VIII",
  • Młynarska Wola - jest "24.12.IV" ma być "24.11.XIV",
  • Murzasichle - jest "24.38.XVI" ma być "25.38.XIII",
  • Radzice Duże - jest "26.26.XIV" ma być "26.27.II",
  • Mchowo - jest "27.18.IV" ma być  "28.18.I)",
  • Snopki - jest "30.14.XVI" ma być "31.14.XIII",
  • Kalwaria Pacławska - jest "34.37.III" ma być "34.36.XV".

Twórca

Zowada, Renata

Źródło

Renata Zowada : Inne czynności wykonywane przez babkę przy połogu i w późniejszym okresie. W : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia urodzinowe. Red. Zygmunt Kłodnicki, Agnieszka Pieńczak. Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego, t. 9, cz. I : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia związane z narodzinami i wychowaniem dziecka. Wrocław : Cieszyn 2010, s. 170 ; syg. <PAE/KOM/12/>

Wydawca

Polskie Towarzystwo Ludoznawcze ; Uniwersytet Śląski ; Uniwersytet Wrocławski

Data

2010

Współtwórca

Pieńczak, Agnieszka. Kier. nauk.

Prawa

umowa z twórcą (umowa licencyjna)

Powiązanie

Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego ; Commentaries to the Polish Ethnographic Atlas

Format

application/pdf

Język

pol

Rodzaj

mapa

Identyfikator

syg. <PAE_MO_0688_01>

Zasięg

ogólnopolski
 Poprzedni
Następny