Podstawowe typy i odmiany cepów / Basic types and variants of flails (mapa 70, karta XXVIII)

[na podstawie badań PAE z lat 1953-1954 oraz innych źródeł z lat 1880-1954]

Podstawowe typy i odmiany cepów / Basic types and variants of flails (mapa 70, karta XXVIII)

[na podstawie badań PAE z lat 1953-1954 oraz innych źródeł z lat 1880-1954]

kultura materialna ; rolnictwo ; narzędzia maszyny i urządzenia ; narzędzia do młócenia i czyszczenia ziarna ; cep ; cep kapicowy ; cep gązewkowy

mapa ukazuje występowanie podstawowych typów i odmian cepów ; zawarto na niej następujące informacje: A. Odmiany cepów typu kapicowego. Cepy z dwiema kapicami skórzanymi z dość szerokiego i miękkiego pasa skóry. 1 - z lekkimi bijakami o przekroju okrągłym, rzadziej wielokątnym, 2 - z średnio ciężkimi bijakami, często o przekroju zbliżonym do owalu. Cepy ze sztywnym, obracającym się pałączkiem na dzierżaku. 3 - z drewnianymi pałączkami na dzierżakach, z bijakami skrajnie ciężkimi, o przekroju czworokątnym, 4 - z drewnianymi pałączkami na dzierżakach, z bijakami średnio ciężkimi, o przekroju owalnym, rzadziej czworobocznym, 5 - ze sztywnymi pałąkami skórzanymi (z bykowca) na dzierżakach, z bijakami średniociężkimi, o przekroju owalnym lub czworokątnym. B. Odmiany cepów typu gązewkowego. Cepy gązewkowe, przy których bijak z dzierżakiem łączy skórzany pierścień (gązwa) przywiązany do bijaka i dzierżaka skórzanymi trokami. 6 - z bijakami zaciętymi w ząb, 7 - z bijakami zaciętymi główkowato, 8 - z bijakami przewierconymi (występują obok odmian a i b), 9 - brak określenia zacięcia bijaków. C. Formy zacięć na dzierżakach. 10 - najdalszy zachodni zasięg dzierżaków z pojedynczym zacięciem, przy bijakach lekkich, okrągłych, rzadziej czworokątnych, 11 - najdalszy wschodni zasięg dzierżaków z podwójnym zacięciem, przy bijakach ciężkich o czworokątnym lub owalnym przekroju, 12 - znak górny oznacza, że dane zjawisko występuje we wsi obok zjawiska oznaczonego w polu głównym, 13 - znak dolny oznacza, że zjawisko jest we wsi nowe, przybyłe z falą osadniczą po II wojnie światowej

Gajek, Józef ; Staszczakówna, Zofia

Polski atlas etnograficzny. T. II. Red. Józef Gajek. Warszawa 1965, syg. <PAE/AE/3> , <A.35/2>

Instytut Historii Kultury Materialnej PAN

1965

umowa z twórcą (umowa licencyjna)

Polski Atlas Etnograficzny ; Polish Ethnographic Atlas

image/jpeg

pol

mapa ; atlas

syg. <PAE_MO_0087_01>

ogólnopolski