Przejdź do treści

Zbieranie i spożywanie grzyba gołąbek zielony (Russula Virescens) / Gathering and consumption of fungi: Greenlich Russula (Russula Virescens) (mapa 313, karta CLXVIII)

[na podstawie badań PAE z lat 1964-1968 i innych źródeł]

Tytuł

Zbieranie i spożywanie grzyba gołąbek zielony (Russula Virescens) / Gathering and consumption of fungi: Greenlich Russula (Russula Virescens) (mapa 313, karta CLXVIII)

[na podstawie badań PAE z lat 1964-1968 i innych źródeł]

Temat

kultura materialna ; zbieractwo ; techniki ; zbieranie ; rośliny ; grzyby ; gołąbek zielony ; nazwy gwarowe

Opis

mapa ukazuje zbieranie i spożywanie grzyba gołąbek zielony; zawarto na niej następujące informacje: A. Zebrane grzyby spożywają. 1 – gotowane jako zupa, duszone, 2 – smażone na tłuszczu (potrawa nowsza, występuje sporadycznie), 3 – pieczone na blasze (na „blacie”), 4 – konserwowane przez zasolenie lub marynowanie, 5 – suszone. B. Zgeneralizowane zasięgi nazw gwarowych gołąbka zielonego (Russula virescens*). 6 – „zielonka”, 7 – „gołąbek”, „gołąbek zielony”, „gołuś zielony”, „gołąbek siwy”, „hołubinka” oraz określenia z przymiotnikiem. C. Inne nazwy gołąbka zielonego występujące sporadycznie w rozproszeniu od koloru kapeluszy (z uwzględnieniem przymiotnika przy określeniu podstawowym), 9 – „gołąbek zielony”, „gołuś zielony”, „surowiatka zielona”, 10 – „modrak”, 11 – „siwka”, od miejsca, w którym rośnie, 12 – „bukówka”, 13 – „brzozak”, „brzozówka”, „hubka brzozowa”, 14 – poddębówka”, 15 – „tuzia” (?) od „tuzi”, „tuzia trawka” (por. J. Karłowicz, Słownik Gwar Polskich, t. V), nazwy przeniesione z grzybów rodziny Agaricaceae, 16 - „prośnianka” – przeniesienie nazwy z betka świniarka – Agaricus trivialis na gołąbka zielonego (por. Pleszczyński, Bojarzy Międzyrzeccy), 17 – „betka” – przeniesienie nazwy z rodziny Agricaceae na gołąbek zielony wskutek braku rozeznania

Inne określenia: 
1. nie stwierdzono zbierania takich grzybów,
2. grzyb i nazwa znana, ale obecnie nie zbierają, dawniej tak,
3. nie uwzględniono stanu sprzed II wojny światowej,
4. znak górny niepełny oznacza, że zjawisko występuje we wsi obocznie,
5. znak dolny niepełny oznacza, że zjawisko pojawiło się po II wojnie światowej

*Uwaga:
Na mapie w punkcie B błędnie wydrukowano nazwę Russula alutacea (gołąbek cukrówka), zamiast Russula virescens – gołąbek zielony

Twórca

Pawłowska, Jadwiga

Źródło

Polski atlas etnograficzny. T. VI. Red. Józef Gajek. Warszawa 1981, syg. <PAE/AE/7> , <A.35/6>

Wydawca

Instytut Historii Kultury Materialnej PAN

Data

1981

Współtwórca

Gajek, Józef. Kier. nauk.

Prawa

umowa z twórcą (umowa licencyjna)

Powiązanie

Polski Atlas Etnograficzny ; Polish Ethnographic Atlas

Format

image/jpeg

Język

pol

Rodzaj

mapa ; atlas

Identyfikator

syg. <PAE_MO_0330_01>

Zasięg

ogólnopolski