Zwyczaj wypiekania kołacza – korowaja / Traditional cakes: kołacze and korowaje (mapa 42)
[na podstawie badań PAE z lat 1970-1982 oraz 2003 r. i innych źródeł]
Tytuł
Zwyczaj wypiekania kołacza – korowaja / Traditional cakes: kołacze and korowaje (mapa 42)
[na podstawie badań PAE z lat 1970-1982 oraz 2003 r. i innych źródeł]
Temat
Opis
mapa ukazuje zwyczaj wypiekania kołacza – korowaja ; zawarto na niej następujące informacje: 56. Kto uczestniczy w takim wieczorze? (młody? starosta, rajek? ojciec, matka?). Jak taki wieczór odbywa się? Czy wymienione osoby pełnią jakieś funkcje obrzędowe? D. Przygotowują, pieką i zdobią „korowaj" — „kołacz". 57. Opisać szczegółowo przygotowanie ciasta na „kołacz" — „korowaj". Zwrócić uwagę na: mąkę, wodę, mieszanie ciasta („misienie"), dodatki do ciasta, kształtowanie: formy i rozmiar tego pieczywa, zdobiny z ciasta i kształt naszkicować i opisać! Jeśli możliwe wyjaśnić czy mają symboliczne znaczenie. 58. Sprawdzić, czy na wesele pieką jeden, czy więcej kołaczy? Zbadać wnikliwie jaką funkcje obrzędową, rytualna, magiczną przypisywano (lub przypisują dziś kołaczowi — korowajowi?) Czy kształt pieczywa i jego zdobiny mają charakter symboliczny? lub czy uczestnicy przypisują mu symboliczne znaczenie? Zapisać przysłowia o korowaju — kołaczu (...) Kołacz – korowaj wypiekano w domu: 1 – panny młodej, 2 – pana młodego, 3 – brak informacji, 4 – brak tradycji.
Uwaga:
- wypełnienie znaku kropką oznacza, że zjawisko występowało w przeszłości,
-pierworys mapy na podstawie materiałów PAE i literatury wykonała A. Mączyńska (PAE, mapy 555 pt. Wieczór kawalerski, 557 pt. Zwyczaj wypiekania pieczywa w domu panny młodej),
-dane z materiałów PAE zweryfikowała A. Drożdż,
-na mapie uwzględniono jedynie informacje pochodzące z literatury XIX-wiecznej (zaznaczone kolorem szarym),
- punkty z pionową kreską oznaczają informacje pochodzące od ludności napływowej (przesiedleńcy z Kresów Wschodnich i osadnicy z różnych stron Polski).
