Przejdź do treści

Wybór swata ze względu na płeć, II / Choosing a matchmaker with regard to sex, II (mapa 4)

[na podstawie badań PAE z lat 1970-1982 oraz 2003 r. i innych źródeł]

Tytuł

Wybór swata ze względu na płeć, II / Choosing a matchmaker with regard to sex, II (mapa 4)

[na podstawie badań PAE z lat 1970-1982 oraz 2003 r. i innych źródeł]

Temat

kultura społeczna ; obrzędy ; obrzędy rodzinne ; obrzędy weselne ; swaty ; elementy obrzędu ; role obrzędowe ; swatka ; uczestnicy ; krewni ; znajomi ; kobiety

Opis

mapa ukazuje wybór swata ze względu na płeć ; zawarto na niej następujące informacje: 15. Czy współcześnie zdarza się, że za zgodą rodziców kawalera osoba trzecia „idzie w swaty"? celem przedwstępnego omówienia sprawy zawarcia małżeństwa/..../Kiedy we wsi ten zwyczaj zaniki? Jak było da wniej?Jak nazywają ten zwyczaj i tę czynność? 16. Zbadać czy we wsi żyją jeszcze osoby (mężczyzna?, kobieta?-wiek?zajmujące się swataniem? Jak ich nazywają? [...] Na swata wybierano: 1 – kobietę, najczęściej będącą krewną lub znajomą, 2 – inne odpowiedzi (zob. mapa 3), 3 – brak tradycji, 4 – brak odpowiedzi.

Uwaga:
- mapę opracowano na podstawie badań terenowych przeprowadzonych w latach 70. XX wieku przez Pracownię Polskiego Atlasu Etnograficznego,
- niektóre dane zostały zaczerpnięte z mapy wykonanej przez B. Czuchnowską i A. Mączyńską – mapa 538 pt. Osoby zajmujące się kojarzeniem małżeństw (od połowy XIX wieku do poł. XX wieku), zdeponowanej w archiwum PAE,
- mapa dotyczy stanu zjawiska od połowy XIX wieku do lat 70. XX wieku,
- znak z kropką w środku oznacza, że zjawisko występowało w przeszłości,
- punkty z pionową kreską (szeryfem) oznaczają informacje pochodzące od ludności napływowej (przesiedleńcy z Kresów Wschodnich i osadnicy z różnych stron Polski),
- mapa została uzupełniona o punkty dodatkowe (spoza stałej sieci badawczej PAE): punkty oznaczone kolorem szarym zostały wytyczone na podstawie literatury XIX-wiecznej (głównie prace O. Kolberga), punkty podkreślone na niebiesko zostały wytyczone na podstawie literatury XX-wiecznej (Olesiejuk, 1971),
- na mapie zaznaczono również udział kobiet w rozmowie wstępnej w domu panny, co miało na celu wybadanie sytuacji odnośnie planowanego małżeństwa. Odwiedziny te często poprzedzały wizytę pośrednika – mężczyzny i również stanowiły integralną część swatów. 

Twórca

Pieńczak, Agnieszka

Źródło

Agnieszka Pieńczak : Zwyczaje i obrzędy weselne. Red. Zygmunt Kłodnicki. Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego, t. 8, cz. 2 : Rola i znaczenie swata w kojarzeniu małżeństw. Wrocław : Cieszyn 2007, wklejka na końcu : mapa 4 ; syg. <PAE/KOM/10/>

Wydawca

Polskie Towarzystwo Ludoznawcze ; Uniwersytet Śląski ; Uniwersytet Wrocławski

Data

2007

Prawa

umowa z twórcą (umowa licencyjna)

Powiązanie

Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego ; Commentaries to the Polish Ethnographic Atlas

Format

application/pdf

Język

pol

Rodzaj

mapa

Identyfikator

syg. <PAE_MO_0604_01>

Zasięg

ogólnopolski