Dyszel w zaprzęgu bydlęcym i konnym / Pole in the cattle and horse team (mapa 292, karta CLI)

[na podstawie badań PAE z lat 1960-1967 i innych źródeł]

mapa ukazuje występowanie dyszla w zaprzęgu bydlęcym i konnym; zawarto na niej następujące informacje: A. Funkcje dyszla w wozach jednodyszlowych. W zaprzęgu bydlęcym w naszyjne jarzmo podwójne. a) stwierdzono występowanie po II wojnie światowej, b) zanikł na przełomie XIX i XX w. 1 – dyszel pociągowy (nazwy: „oje”, „łoje”, „wuje”, „wije”, „dyszel”), 2 – dyszel przystosowany do kierowania  - zwierzęta ciągną przy pomocy osobnego drążka pociągowego lub łańcucha (nazwa: „dyszel”), 3 – dyszel w zaprzęgu bydlęcym nieokreślonego typu.

W reliktowym zaprzęgu bydlęcym w jarzmice lub jarzma przyrożne oraz we wszystkich typach jednodyszlowego zaprzęgu konnego (nazwa: „dyszel”).

4 – dyszel przystosowany do kierowania – zwierzęta ciągną za postronki, pasy lub łańcuchy. B. Funkcja dyszla w wozach dwudyszlowych oraz wozach jednodyszlowych przystosowanych do zaprzęgu w dwa dyszle, 5 – dyszle pociągowe (nazwy: „oloble”, „hołoble” i pokrewne), 6 – dyszle przystosowane do kierowania – zwierzę ciągnie za postronki lub pasy (nazwy: „dyszołki” i pokrewne). C. Zgeneralizowane zasięgi różnych funkcji dyszla. 7 – zachodni zasięg występowania reliktów i śladów istnienia w przeszłości dyszla pociągowego w bydlęcym zaprzęgu jednodyszlowym, 8 – obszar występowania dyszli pociągowych w dwudyszlowym zaprzęgu jednokonnym według K. Moszyńskiego i PAE, 9 – południowo-zachodni zasięg częstego występowania dyszli przystosowanych do kierowania w dwudyszlowym zaprzęgu jednokonnym. D. Inne oznaczenia. 10 – występowanie zaprzęgu w naszyjne jarzmo podwójne stwierdzono jedynie w gospodarstwach folwarcznych, 11 – zjawisko występuje we wsi obocznie, 12 – zjawisko pojawiło się po II wojnie światowej jako rezultat przesiedleń